بەشی پێنجەمی ئەستێرە و هەسارە ناسی؛ مەریخ: (مارس):
. لە بەر ڕەنگی سووری ڕۆماناییەکان بە خوای شەڕ ناویان بردووە. قەبارەکەی لە زەوی بچووکتر و لە مانگی زەوی گەورەترە. چوارەم هەسارەیە لە دوای زەوی لە دووری خولگەکەیەوە لە خۆر،(٢٢٨…
بەشی چوارەمی ئەستیرە و هەسارە ناسی؛ زوهرە (ڤەنووس- ):
بەیانیان پێش خۆرهەڵاتن یا کاتی خۆرئاوابوون دەبینرێت، پێیان گوتووە (ئەستیرەی بەرەیەیان) یان (ئێواران) هەسارەی زوهرە بە دیارترین هەسارەی کۆمەڵەی خۆر ناسراوە، چونکە لە هەموو هەسارەکانی تر درەوشاوەتر و جوانترە، بەیانیان…
بەشی پێنجەمی فەلسەفە؛ جیاوازییە سەرەکییەکانی نێوان فەلسەفەکاری “ئاسایی و ڕێکخرا و پوخت”:
بەو کەسە دەڵێین فەیلەسووف کە هەمیشە و بەردەوام خەریکی ئەم کارەیە و وای لێکردووە ببێتە گرنگترین مەبەستی ژیانی و لێکۆڵینەوە لە بارەی سرووشتی شتەکان بکات زانیمان کە فەلسەفەکاری چالاکییەکەی گشتی…
بەشی هەژدەیەمی ئەدەب؛ ڕۆمانتیک لە ئەدەبی کوردیدا:
ڕۆمانتیک لە ئەدەبی کوردیدا، لە هەڵبەستدا زیاتر دەردەکەوێ تا لە جۆرەکانی دیکەی ئەدەب، هەرچەندە ڕەگەزی ڕۆمانتیک بۆ سەدەی نۆزدە دەگەڕێتەوە وەک لە هەندێ هەڵبەستی “حاجی” و لە هەڵبەستەکانی “مەولەویدا” هاتووە،…
بەشی سێیەم: بنەماکانی ئەدەبییاتی کلاسیزمی کوردی:
بنەماکانی ئەدەبییاتی کلاسیزمی کوردی: 1- بەشی هەرە زۆری بەرهەمی ئەدەبییاتی کلاسیزمی کوردی هۆنراوەیە، چونکە سیفەتی زاڵ بە سەر ئەو ئەدەبە کلاسیزمەدا شێعر و هۆزانە، کە ئەویش لە شێوەی شعێری ستوونی…
ئەدەب بەشی دووهەم: ڕێبازە ئەدەبیەکان
ناولێنانی جۆرە ئەدەبێک بەم ناوە، ئەوە دەگەینێت کە ئەو جۆرە ئەدەبە نەمرەو بە درێژایی ڕۆژگار بە کەڵکی ئەوە دێت کە بۆ پەروەردەکردن و فێرکردنی لاوان لە پۆلەکانی خوێندندا بەکاربێت. ڕێبازی…
بەشی چوارەمی ئیسلام و شمشێر؛ “ستەم دیدەکان”:
پێشەوا غەزالی (ر.خ) لێبێت دەفەرموێت، باسکردنی هەر ڕێبازێک و یاسایەک بێ هەبوونی شارەزایی لێی باسکردنێکی کوێرانەیە، خوێنەری بەڕێز ئەوەی ئەمڕۆ تۆ گوێ بیستی دەبی لەوەی کە ئەو ئیسلامەی کە یەک…
بەشی سێیەمی ئەستێرە و هەسارە ناسی؛ “عەتارد”
بۆیە ڕوویەکی بەردەوام لە خۆرە و پلەی گەرمی بۆ نزیکەی (٤٣٠ پلەی سەدی)بەرز دەبێتەوە، بەڵام لایە تاریکەکەی دەچێتە (١٧٠- پلەی بن سەدی). نزیکترین هەسارەیە لە خۆر، دووری نێوان عەتارد و…
بەشی هەڤدەیەمی ئەدەب، تایبەتمەندییەکانی ڕێبازی ڕۆمانتیکی:
رۆمانتیک هەر لە بنچینەدا خۆی شۆڕش و ئازادییە، لابردنی بەربەست و بەردانە بۆ ئەو بیر و ڕامانەی کە هیچ سنوورێک نازانێ. بەشی هەڤدەیەمی ئەدەب، تایبەتمەندییەکانی ڕێبازی ڕۆمانتیکی: ١- رۆمانتیک دەسەڵاتی(…
مێژووی نوێ و هاوچەرخ؛ بووژاندنەوەی ڕووناکبیری و کاری بۆ سەر وریابوونەوەی ڕامیاری:
لە کۆتایی سەدەی هەژدەیەمدا دەوڵەتانی ئەورووپا بە تەواو پێگەیشتن و هەریەکەیان دوای ئەو ئاراستە ڕامیارییە(سیاسییە) دەکەوت کە سوودی خۆی تیادا دەبینی. وە پەیمان بەستنە کاتییەکانیش، کە لە نێوانیاندا دەبسترا ،…